(Uit : Koerier 1 – 2009 – door Hans de Ridder & Sander Koopman – bestuursleden)
Dit artikel presenteert het officiële standpunt van het bestuur. Voor een bedrag van meer dan 100 miljoen euro wil de overheid een vrije busbaan aanleggen, ten koste van natuur bij Hilversum, zodat 10.000 reizigers per dag de auto zullen laten staan en de bus nemen. Is dat realistisch? In dit artikel enkele kanttekeningen en het standpunt van het bestuur in deze.
De provincie wenst hoogwaardig openbaar vervoer van het busstation Huizen naar het station Hilversum, met als doel een groot deel van de forensen naar Hilversum uit de auto en in de bus te krijgen. 40% van de 23.000 personen die dagelijks naar Hilversum gaan, dus zo’n 10.000, zouden dat doen als de reistijd halveert. Deze buslijn moet ook de centrumfunctie van Hilversum versterken. Het huidige aantal reizigers op lijn 100, de lijn tussen Hilversum en Huizen, is 2500 passagiers per dag. De gemiddelde reistijd is 40 minuten van begin tot eind. Een groot deel van de passagiers zijn scholieren die naar het ROC bij het Arenapark in Hilversum gaan.
Het plan
Om een reistijd te krijgen van 21 minuten in plaats van de huidige 40, zal de bus in Huizen niet meer door de woonwijken gaan, maar zal de route “recht worden getrokken”. Dat levert in Huizen een tijdwinst op van 12 minuten. Van Huizen naar Hilversum zal de bus over een vrije busbaan langs de A27 rijden. In Hilversum gaat de bus in het ideale plan niet meer over de Soestdijkerstraatweg naar hel station, maar over een vrije busbaan langs het spoor door Anna’s Hoeve. De bus zal dan via de Mussenstraat (of de Minckelersstraat, als de weg over Anna’s Hoeve wordt gekozen) de buitenring van Hilversum passeren. Hoe de bus vervolgens sneller naar het busstation zal gaan rijden is vooralsnog onduidelijk. Het gebruik van het Oosterspoorplein als eindpunt om de tientallen bussen per uur te laten keren en wachten lijkt niet meer haalbaar door de nieuwe fiets- en voetgangerstunnel. De tijdwinst in Hilversum lijkt voor een groot deel te komen uit een kleiner aantal haltes. Er is slechts één halte gepland bij de lijn langs het spoor en drie haltes indien via de Soestdijkerstraatweg en het Arenapark wordt gereden. Dat die laatste route dus wat trager is, is niet zo vreemd. Twee maal extra stoppen kost 4 minuten, maar brengt passagiers wel waar ze willen zijn.
Veel kanttekeningen
De plannen die de gemeenten en de provincie tot nu toe hebben laten zien, geven aanleiding tot een aantal vragen en opmerkingen:
1) Onduidelijk is waar de plannenmakers de verwachting over de toename van het aantal buspassagiers op baseren . Er is geen informatie door ons ontvangen van analyses die door de overheid zijn gemaakt onder automobilisten uit Hilversum en Huizen om te onderzoeken in hoeverre zij straks gebruik zullen gaan maken van het snellere openbaar vervoer naar doelen als Arenapark, het Mediapark en het centrum. Vanwege het ontbreken van parkeergelegenheid gaan er nu weinig mensen met de auto naar het station.
2) De 6000 tot 7500 reizigers die het HOV gaan nemen is een significant deel van de Huizer (Plus Blaricum Bijvanck en Eemnesser) beroepsbevolking. Volgens de prognoses gaan in de toekomst deze extra 6000 tot 7500 passagiers van Huizen naar Hilversum. De vraag is waar deze mensen werkelijk heen willen: – het station, om van daar naar Amersfoort, Amsterdam of Utrecht te gaan – het ROC – het (winkel) centrum – het Mediapark of het Arenapark Voor het merendeel van de huidige passagiers, te weten de scholieren en de mensen die op het Arenapark werken, is de route van de bus langs de spoorbaan, door Anna’s Hoeve, een verslechtering. Het te lopen stuk is in alle gevallen langer. De bus stopt verder van huis in Huizen en komt niet meer langs ROC of het Arenapark. Voor de mensen die op het Mediapark werken verandert er minder. Er gaat aan de ene kant, naar Hilversum toe, zo’n 15 minuten reistijd vanaf, maar er gaat tijd verloren om bij de bus te komen in Huizen. Een belangrijk deel yan de extra passagiers die de provincie (gemeente?) verwacht yoor het HOV, zou moeten komen van de forensen, die met de trein vanaf Hilversum willen reizen en daar nu met de HOV wel naar toe zullen komen, terwijl ze eerder met de auto naar hun werk gingen. De reizigers naar Utrecht zijn niet echt beter af dan nu, want nu stopt de bus bij Hilversum Sportpark, maar een snelle bus naar Hilversum “Centraal” zal zeker forensen voor Amsterdam of Amersfoort trekken. Maar of het er zo veel zullen zijn?
3) Er stappen in Huizen nu meer passagiers op in de woonwijken dan op het busstation. Een deel van de 2500 huidige passagiers zal mogelijk verloren gaan omdat ze een grotere afstand zullen moeten afleggen naar de bushaltes.
4) Ergens moet de bus de buitenring kruisen. Er zullen naar verwachting circa 32 bussen per uur (in de spits) de ring oversteken, exclusief lijn 156 die ook over de busbaan zal gaan. Dat zou praktisch betekenen dat de ring in de spits iedere twee minuten moet worden stilgezet om de bus door te laten. Vooral als dat bij de Mussenstraat is, bij de spoorwegovergang, kan dat tot een probleem leiden. Hoeveel tijd is de weg nog open in de toekomst? De geplande tunnels onder het spoor en de busbaan door staan veel later op het programma. .
5) Is er voldoende ruimte voor een vrije busbaan langs de A27? En is dat ook nog het geval als de A27 in de toekomst naar twee keer drie rijstroken uitgebreid wordt? Er wordt zelfs al gedacht om twee keer vier rijstroken te maken op de A27 om Almere beter te verbinden met het zuiden. Is er ook gedacht aan de railverbinding die in de toekomst gepland staat? Dat kan nooit allemaal over hetzelfde oppervlak.
6) Om meer bezoekers naar het centrum te trekken, moet Hilversum concurreren met Almere. Vanuit Huizen is Almere per auto net zo snel van huis-tot-huis te bereiken als de reistijd per bus van station naar station vanuit Huizen naar Hilversum. En Almere biedt uitgebreide parkeermogelijkheden.
Kernvragen
Al deze vragen en bemerkingen leiden tot enkele kernvragen die naar de mening van het bestuur niet beantwoord worden in de haalbaarheidsstudie van de gemeenten:
Vraag 1: “wat is het nut van de snelle verbinding?”. Zijn er echt 10.000 mensen, vier keer zo veel als nu, die iedere dag van Huizen naar Hilversum willen omdat er een snellere (40 naar 21 minuten) verbinding per bus is tussen de gemeentes? Gaat dat werkelijk de verkeersdrukte (in Hilversum, op de Al, de A27) verminderen?
Vraag 2: “wegen voor Hilversum de kosten van het HOV wel op tegen de baten?” Hoeveel economisch nut mag Hilversum in redelijkheid verwachten van het hoogwaardige openbaar vervoer? Zullen er daadwerkelijk meer Huizers komen winkelen en de middenstand laten profiteren van winkelende Huizers? Voor dit onzekere nut zal Hilversum flink moeten offeren . Een aantal kostenposten: – Aantasting van het natuurgebied Anna’s Hoeve en van de parkaanleg. De milieuschade die veroorzaakt wordt als het plan doorgaat wordt nu al begroot op ruim 6 miljoen euro. – Slechtere doorstroming op de buitenring, omdat het reguliere verkeer om de twee minuten moet worden stilgelegd om de bus met voorrang door te laten. – Meer doorgaand verkeer met bijbehorende overlast.
Vraag 3: “zal de filedruk op de Al en de A27 daadwerkelijk afnemen?” Deze vraag kan mogelijk met ‘Ja” worden beantwoord. Maar het is niet duidelijk hoe groot deze afname zal zijn. Het lijkt erop dat de provincie en de Huizers er op vooruit gaan met de HOV, maar dat Hilversum de lasten ervan moet dragen.
Sterk negatieve gevolgen voor Anna’s Hoeve
Buiten een aantal bedenkingen van algemene aard, als eerder in dit artikel beschreven, heeft een HOV-baan ook grote gevolgen voor het natuurgebied Anna’s Hoeve. Met name de variant langs het spoor zal de natuur ernstige schade toebrengen en ook de gevolgen voor recreanten zijn negatief.
Het bestuur ziet de volgende effecten:
- Afnemende oppervlakte natuur in Anna’s Hoeve. Een busbaan zal al met al zo’n 10 meter breed zijn. De variant langs het spoor zal hiermee zo’n 10.000 m2 (1 hectare!) natuur opvreten en vele honderden bomen het leven kosten. Van de andere varianten door Anna’s Hoeve is de omvang van het areaalverlies nog niet te bepalen, maar dat daarbij ook natuur verloren gaat is wel zeker. – Ernstige verstoring vanwege geluidsemissie. De te voorziene frequentie van buspassages zal er- toe leiden dat de geluidsoverlast in Anna’s Hoeve sterk toeneemt ten opzichte van de huidige situatie. De geluidsemissie van de busbaan komt bovenop de emissie door de al bestaande bronnen spoorbaan en snelweg A27. Met de komst van een busbaan verdwijnt de rust definitief uit Anna’s Hoeve. Dit is schadelijk voor het dierenleven in Anna’s Hoeve en voor de belevingswaarde van het gebied. Veel mensen komen nu juist naar Anna’s Hoeve voor een rustig moment, zoals het recreatieonderzoek van enkele jaren geleden heeft uitgewezen. Dat kan straks niet meer. – Aantasting van esthetische en cultuurhistorische waarde van het gebied. Anna’s Hoeve heeft een unieke cultuurhistorische waarde als werkverschaffingsproject en ontwerp van de architect Dudok. Aanleg van een busbaan betekent een aantasting van het oorspronkelijke ontwerp, tevens zal de busbaan visuele hinder opleveren.
- Barrièrewerking voor dieren. Ondanks veel pogingen in den lande om de barrièrewerking van infrastructuur te verminderen, gloort hier een initiatief om Monnikenberg en Anna’s Hoeve definitief van elkaar te scheiden. Voor veel diersoorten vormt een busbaan een ernstige belemmering, met een weerstand die een factor groter is dan die van de huidige spoorbaan. Organismen zoals kevers, mieren, kleine zoogdieren, amfibieën en andere kruipers zullen door het hoogfrequente verkeer worden platgereden. Bij de spoorbaan is de kans daarop veel kleiner omdat veel dieren onder de rails door kunnen en treinwielen veel smaller zijn dan busbanden. Verder is de frequentie van het verkeer op de busbaan veel hoger. Op hete zomerdagen wordt de busbaan een voor overstekende dieren onaantrekkelijke miniwoestijn zonder enige beschutting; het asfalt kan opwarmen tot temperaturen van 50° of meer. Kleine vliegers zoals libellen en vlinders lopen grote kans om te eindigen tegen een voorruit of beschadigd te raken door turbulentie van snel rijdende bussen. Aanleg van faunabuizen zal slechts voor een beperkt aantal diersoorten soelaas bieden.
Visie van het bestuur Het bestuur is tegenstander van elke vorm van een busbaan door Anna’s Hoeve. Indien de aanleg van een busbaan onvermijdelijk nodig is en toch van objectief meetbaar nut blijkt te zijn, dan suggereert het bestuur om te kiezen voor een variant langs de Soestdijkerstraatweg, met eindstation bij station Hilversum Sportpark.
De voordelen van dit alternatief zijn:
– Scholieren en de mensen die op het Arenapark werken hebben baat bij de snellere verbinding, maar men moet rekening houden met meer tijd om in Huizen op de bus te komen. De routes via Anna’s Hoeve zijn langer, omdat die bus pas op het station stopt en geen halte heeft op het Arenapark.
– Er wordt veel minder natuur aangetast, omdat deze route niet door Anna’s Hoeve gaat. – De doorstroming oyer de buitenring wordt minder aangetast, want de bus volgt de huidige route. – Het is minder kostbaal~ speciaal tussen de buitenring en het station, er hoeft geen aanpassing te worden gemaakt tussen de spoorwegovergang bij de Mussenstraat en het Stationsplein. De provincie geeft aan dat de kosten 50 miljoen euro lager zullen zijn. – Dit alternatief zal nog steeds bijdragen aan verminderde filedruk op de Al en A27.
Wat kunt ú doen? U kunt in ieder geval altijd uw mening kenbaar maken bij de vertegenwoordigers van de lokale politieke partijen, bij gemeenteraadsleden, bij de provincie of op internetfora. Zorg ervoor dat u gehoord en gelezen wordt! Indien de dreiging concretere vormen aanneemt en u wilt bijvoorbeeld een actie organiseren, dan kunt u contact opnemen met het bestuur. En tot slot: maak anderen in uw omgeving lid van onze vereniging. Des te groter de vereniging is, des te moeilijker kunnen de overheden om de vereniging heen bij hun besluitvorming. Samen staan we sterker!